Ekaterina Levental is als 16-jarige uit de voormalige Sovjet-Unie gevlucht en kwam na omzwervingen via Israël in Nederland terecht. In het muziektheater ‘De Grens’ vertelt zij haar persoonlijke verhaal en omlijst dat met harpspel en zang.

Met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie polariseerde de samenleving. De toenemende vijandigheid jegens joden en de onveiligheid maakten dat de ouders van Ekaterina besloten met het hele gezin te vluchten. Maar vluchten betekent vertrekken van alles waar je van houdt. En in Nederland is er het leven in niemandsland, je ontheemd voelen, de zoektocht naar een nieuwe identiteit, het gevecht met jezelf: ‘Ik zal er alles aan doen om iemand te worden’.

In de dialoog werd gedeeld over hoe de voorstelling ons heeft geraakt. Het was een bekend verhaal voor de deelnemers die gewerkt hebben met vluchtelingen of in een AZC hebben gezeten. Toch was iedereen onder de indruk en geraakt door de voorstelling. Ander element dat werd genoemd is de confrontatie hoe bevoogdend de opstelling is van Nederlandse goedbedoelende professionals. Wat er allemaal gebeurt wat je niet ziet, waar je geen weet van hebt of waarbij je wegkijkt. En hoe weinig hulp wordt geboden waarvan de mensen zelf zeggen dat het aansluit op wat ze nodig hebben.

Hoe wij over migranten praten en denken, heeft te maken met wat we op TV te zien krijgen, uit de krantenartikelen en wat politici zeggen. Door open vragen aan elkaar te stellen en begrip te tonen voor andere meningen, kwam diegene tot de conclusie, dat het een mooie manier was om een heftig verhaal in deze vorm te vertellen. Zoals Ekaterina ons deze spiegel voorhoudt: Nederlanders zijn vaak eigenwijs, neigen te denken dat ze gelijk hebben en staan daardoor niet altijd open voor andere culturen. Hoe belangrijk is het de ander echt te ontmoeten en met elkaar in gesprek te komen in plaats van over bevolkingsgroepen te praten.

“Deze kunstvorm maakt het verhaal lichter, maar ook indringend”

“Hoe diep je ook onderwater zit, uit eigen kracht en veerkracht krabbel je toch weer ophoog”

“Niet tellen, maar vertellen” Persoonlijke verhalen maken meer indruk”

“Hoe hou je het hart zacht”

Deze dialoog was op zaterdag 23 november 2024 in de Muiderkerk in Amsterdam
Wij bedanken Ekaterina Levental voor haar inspirerende muziektheaterstuk.
Dialoogcoördinator: Gerda van ’t Hoff
Host: Paul van der Plas
Gespreksleiders: Sandra Felter, Guillaumine Nelom, Irma Nelom, Alma van Leeuwen en Emelie van der Bijl.
Bedankt aan alle deelnemers die een bijdrage hebben geleverd aan deze dialoog.
Dankzij jullie deelname was dit een boeiend en leerzaam gesprek!

Op 20 november 2024 vond in de Oranjekerk een dialoog plaats over de complexe situatie in Israël, Gaza en Palestina. De bijeenkomst werd bezocht door ongeveer 60 mensen met verschillende achtergronden, religies en leeftijden. Het doel was om verbinding te maken en de polarisatie rond dit conflict te bespreken. 

De avond werd geopend door Hans Zuiver. De inleiding werd verzorgd door Fatima Akalai (onder meer van stichting Yalla!) en rabbijn Lody van de Kamp (onder meer van Saïd & Lody).  Door hun persoonlijke verhalen te delen, creëerden ze een veilige ruimte voor open dialoog en wederzijds begrip. Na de inleiding gingen de deelnemers in kleinere groepen met elkaar in gesprek.

Aan de dialoogtafels werden gevoelens van verdriet, boosheid en angst besproken. Zoals de recente voetbalrellen na de wedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv die de spanningen in onze samenleving pijnlijk hebben blootgelegd. De gespreksdeelnemers vertelden dat de voortdurende stroom tegenstrijdige informatie voor een gevoel van desoriëntatie bij hen opriep. 

De onmogelijkheid om de feiten te verifiëren leidde tot een groeiende onrust. Want hoe weet je welke informatie klopt? Zij gaven aan het belangrijk te vinden om meerdere informatiebronnen te gebruiken. Juist omdat veel politici op een manier vertellen waar zij zelf baat bij hebben. Ook social media kunnen misleidend zijn omdat ze beelden en uitspraken gedeeltelijk tonen, en kranten en tijdschriften ook zo hun eigen invalshoek hebben. Dus de conclusie was: Laat je zo breed mogelijk informeren.

Ook het gevoel van onterecht verantwoordelijk gesteld te worden voor de conflicten kwam naar voren. De deelnemers misten een ‘wij-gevoel’ en waren bezorgd over de toekomst. Er werd bijvoorbeeld benoemd dat je door anderen gauw een mening opgeplakt krijgt: ‘jij zult als moslim wel tegen Israël en joden zijn’. De pittige situatie op middelbare scholen is ook genoemd, onderling en met docenten.

De gesprekken gingen daarmee niet alleen over de polarisatie tussen moslims en joden, maar ook over persoonlijke ervaringen met discriminatie. Een deelnemer merkte op: ‘Ik zou het breder willen trekken dan joden en moslims en voor de Nederlandse samenleving de vraag opwerpen hoe in Nederland heel veel groepen op ‘anders zijn’ worden benaderd.’ 

Ondanks bezorgdheid is er ook de sterke wil om actief bij te dragen aan een positieve samenleving:

• Word actief in de gemeente: Ga naar de gemeentevergaderingen of word zelf lid van een politieke partij. Zo kun je meebeslissen over politiek beleid in jouw omgeving.
• Organiseer iets op school: Praat met leerlingen over verschillende culturen en religies. Een bezoek aan een moskee of synagoge kan daarbij helpen.
• Doe iets positiefs voor de buurt: Elke kleine stap telt om de sociale cohesie en de sfeer in je eigen omgeving te verbeteren.
• Geef het goede voorbeeld: Zoek mensen met dezelfde interesses en start samen een inspirerend project om polarisatie te verminderen.

Het is duidelijk dat de dialoog als heel waardevol werd ervaren. Er is een grote behoefte aan open en eerlijke gesprekken over deze moeilijke onderwerpen. Door naar elkaar te luisteren, begrijpen we elkaar beter en ontstaat er weer nieuwe ruimte voor verbinding.

Deze dialoog was op zaterdag 20 november 2024 in de Oranjekerk in Amsterdam. Wij bedanken Fatima Akalai en Lody van de Kamp voor hun inspirerende inleiding. Fotograaf Lex Draijer, bedankt voor de prachtige foto’s en Maud Beucker voor het artikel in Krant Amsterdam.

Dialoog coördinator: Hans Zuiver
Gespreksleiders: Thera van der Vooren, Ben Ahuis, Gerda van ’t Hoff, Paul van der Plas, Paul Basset, Nadine van der Sluis, Alma van Leeuwen en Hans Zuiver.

Bedankt aan alle deelnemers die een bijdrage hebben geleverd aan deze dialoog. Dankzij jullie deelname hebben we een levendig gesprek gevoerd, waarin de diversiteit aan ervaringen en meningen verrijkend was.

Eind oktober gingen we in Huis van de Wijk de Pijp in dialoog over het thema ‘Oude Amsterdammers, jonge Amsterdammers, nieuwe Amsterdammers: waar we elkaar tegenkomen en wat we voor elkaar kunnen betekenen”.

Roelof Langman en Sandra Felter organiseerden deze dialoog samen met de 24-uurs opvang voor ongedocumenteerden van HvO Querido. De mannen uit dit huis werkten het thema met Roelof en Sandra verder uit en namen de leiding in de keuken. Die avond puilde Huis van de Wijk de Pijp uit, er waren meer dan veertig mensen. De stemmen waren divers: er waren mensen die alleen met anderen wilden praten als die Nederlands wilden spreken, en mensen die op straat alleen zwarte mensen aanspraken, omdat je aan witte Nederlanders toch niets had.

Aan de organisatie zullen we de volgende keer het een en ander moeten verbeteren, maar de dialoog leverde op waarop we gehoopt hadden: buurtbewoners met verschillende achtergronden gingen met elkaar in gesprek en maakten afspraken om samen van allerlei te ondernemen. Dialoog in Actie voert nu gesprekken over een vervolg op deze bijeenkomst.

Deze dialoog was op 29 oktober 2024 in Huis van de Wijk de Pijp. 

Dialoog na bezoek tentoonstelling ‘Onze koloniale erfenis’ in het Wereldmuseum, Amsterdam

“a no sabi kong trong wang sabi”

“de onwetende wordt wetende”

Door op zoek te gaan naar de geschiedenis word je met de dag wijzer. Door samen te praten over die geschiedenis bouw je kennis op over je verleden. Hierdoor sta je als mens sterker in je schoenen. Zoals een tachtigjarige dame tijdens de dialoog op 11 oktober in het Wereldmuseum zei: “de onwetende wordt wetende” – “a no sabi kong trong wang sabi”.

Met een groep nieuwsgierige mensen gingen we die middag in het Wereldmuseum op zoek naar ons gedeeld verleden. Bevlogen gidsen namen ons stap voor stap mee terug naar het koloniale verleden. 

De tentoonstelling laat zien hoe kolonialisme de wereld van nu mede heeft gevormd, en hoe mensen kolonialisme doorstonden. We zagen hoe mensen probeerden hun eigen levens te creëren, hoe ze in opstand kwamen en in de meest zware tijden de baas probeerden te blijven over hun eigen leven.

Hoe is dat vandaag de dag?, vroegen we ons af tijdens de dialoog na het bezoek aan de tentoonstelling. Hoe houden wij ons staande in een maatschappij die volgens deelnemers ook vooral door de beeldvorming van de media wordt gevormd. Wat kunnen wij zelf doen om samen een mooiere toekomst te creëren? Een van de antwoorden was bijna een cliché, en daarom juist zo waar: gewoon, lief zijn voor elkaar. Laten we elkaar opzoeken en vanuit het hart verbinding maken met elkaar. Met elkaar praten, helpt daarbij, ervoeren we weer die middag tijdens de dialoog. Door de samen gecreëerde veiligheid ontstond er even een nieuwe familie met wie ieder onderwerp bespreekbaar leek. 

Deze dialoog was op vrijdag 11 oktober 2024 in het Wereldmuseum in Amsterdam.
Bedankt aan alle deelnemers die een bijdrage hebben geleverd aan deze dialoog.
Wij bedanken onze gids Emilio Kertokarijo voor de inspirerende rondleiding.
Dialoogcoördinator: Cynthia Grootfaam
Gespreksleiders: Roelof Langman, Emelie van der Bijl, Alma van Leeuwen, Paul van der Plas en Sandra Felter
Edgar Martijn bedankt voor je hulp.
Dankzij jullie deelname was dit een boeiend en leerzaam gesprek!

Dialoog over stambomen en de herkomst van Surinaamse familienamen

“Honger naar kennis is groot.”

Geïmponeerd door de locatie kijken alle deelnemers hun ogen uit in het stadsarchief. Een locatie met een eeuwenoude historie is vandaag de plek waar we in gesprek gaan over het maken van je eigen stamboom. Allereerst bezoeken we met zijn allen de fototentoonstelling “Al die Amsterdamse mensen”.

Van tientallen fotografen hangen er foto’s die ze in de periode 1970 en 1990 in Amsterdam gemaakt hebben. Voor velen van ons is het een feest van herkenning: de foto’s van de eerste jaren van de Bijlmer, de Nieuwmarktrellen in het centrum of de wijduitlopende spijkerbroeken die toen zo populair waren. Met moeite begeven de mensen zich naar de plek waar stadsarchief-medewerker Harmen Snel een lezing geeft over hoe Surinaamse achternamen ontstaan zijn. Hij vertelt aan welke voorwaarden achternamen van vrijgelaten of vrijgekochte tot slaafgemaakten indertijd moesten voldoen. Geen naam mocht dezelfde zijn als een die al bestond. En doorgaans konden alleen mensen die een bepaalde familieband hadden, dezelfde achternaam aannemen. Snel legt uit hoe je in verschillende databases meer over iemands achtergronden kunt ontdekken.

Vervolgens doen Guillaumine en Maureen Nelom uit de doeken hoe zijzelf onderzoek hebben gedaan naar de roots van de familie Nelom. Ze leggen uit hoe je een stamboom samenstelt en hoe je van wat je gevonden hebt, een boek kunt maken. Hun belangrijkste tips: doe samen met iemand anders onderzoek en praat met zoveel mogelijk familieleden over wat zij nog weten. Stel desnoods een standaard vragenlijst op.

Al snel is duidelijk dat de middag veel te kort is. Te kort om alle vragen beantwoord te krijgen, te kort om met elkaar te praten over alles wat we allemaal al ontdekt hebben. Over hoeveel kracht, rust en inzichten dat ons heeft gegeven. En wat voor wonderlijke ervaringen dat heeft opgeleverd. De honger naar kennis over onze achtergronden is groot. Dialoogcoördinator Cynthia Grootfaam gaat dan ook plannen maken voor een vervolg.

Deze dialoog was op vrijdag 4 oktober 2024 in de Basel van het Stadsarchief Amsterdam
Bedankt aan alle deelnemers die een bijdrage hebben geleverd aan deze dialoog.
Wij bedanken Harmen Snel, Guillaumine en Maureen Nelom voor de inspirerende inleiding.
Dialoogcoördinator: Cynthia Grootfaam
Gespreksleiders: Irma Nelom, Sandra Felter, Mar Oomen, Gerda van ’t Hoff en Saskia Quanjer
Dankzij jullie deelname was dit een boeiend en leerzaam gesprek!

Met Anansi de Spin in Dialoog

“Wie was Anansi de Spin in verschillende culturen?”

Trommelend op een Afrikaanse drum verleidde Egobudike Emechete spin Anansi uit de coulissen van de Oranjekerk te komen, het toneel op. Hij trommelde en trommelde, boven het geluid van de regen uit. En daar kwam ze, al wiegend en dansend, zingend en pratend, gekleed in zwarte gewaden en met een enorme grote spin op haar hoofd: Achi Chioma, alias Anansi de Spin.

Het werd een bijzondere avond, 27 september in de Oranjekerk, met het verhaal van Anansi de Spin door een andere bril bekeken. Wie ben ik, wie zijn wij?
Van wie is het Anansi verhaal? De tot slaafgemaakten die uit hun vertrouwde omgeving werden geroofd en zich moesten aanpassen aan een andere omgeving en mensen. Hoe hielden ze hun eigen cultuur of gewoontes in stand. Wie was Anansi de Spin in verschillende culturen? Kennen wij Anansi de Spin hier in Nederland?

Na het optreden van het duo Chibudike voerden we over deze vragen aan drie tafels een mooie dialoog. Aan de ene tafel was Anansi een spin die in het oor van de tijger kroop om daar de plannen van de vijand te kunnen afluisteren. In die hoedanigheid werd hij zelfs vergeleken met de redimoussa, mensen die in de tijd van de slavernij gedwongen werden weggelopen slaven te verraden. En zo kwam het gesprek op hoe dat verraad het onderlinge wantrouwen gevoed heeft. En hoe je elkaars vertrouwen weer kunt terugwinnen. Aan een andere tafel ging het gesprek over de helden uit onze jeugd. Over het vertellen van verhalen, hoe belangrijk dat nog is, vooral offline, face to face.

Met zijn allen concludeerden we dat we nog altijd behoefte hebben aan een Anansi de Spin. Iemand die op zoek gaat naar oplossingen, iemand die er voor een ander is, naar een ander omkijkt, iemand die met zijn grapjes en ondeugendheden ons even weer duidelijk maakt wat eigenlijk écht belangrijk is in het leven.

Deze dialoog was op vrijdag 27 september 2024 in de Oranjekerk, Amsterdam
Bedankt aan alle deelnemers die een bijdrage hebben geleverd aan deze dialoog.
Wij bedanken het duo Chibudike voor het inspirerende optreden.
Performers: Achi Chioma en Egobudike Emechete
Dialoogcoördinator: Cynthia Grootfaam
Gespreksleiders: Carla Peverelli, Aly Cnossen, Sandra Felter en Mar Oomen
Edgar Martijn bedankt voor je hulp.
Dankzij jullie deelname was dit een boeiend en leerzaam gesprek!

“Laten we trots zijn op onszelf”

Door kennis te delen, begrijpen we elkaar en het verleden beter

Tijdens twee mooie middagen in september 2024 varen wij met een groep enthousiaste, nieuwsgierige en welbespraakte deelnemers door de Amsterdamse grachten. We proberen de koloniale sporen te ontdekken van ons koloniaal verleden. Op zeer boeiende wijze vertelt gids Emilio over de geschiedenis van de panden die we voorbij varen. Velen waren eigendom van families die suikerplantages in Suriname bezaten. Tussendoor neuriet Emilio het lied faja sitong no brong mi so. En vertelt wat het betekent. Hete steen brand mij niet, brand mij niet. Vol verbazing en soms vol ongeloof kijken de deelnemers naar het Amsterdam historisch erfgoed. Een gedeeld verleden of niet?

Onderweg gaan de gesprekken over identiteit, autonomie en vrijheid. Gespreksleiders en deelnemers praten over vragen als: “Wisten we dit allemaal? ” “Kregen we deze informatie op de basisschool?” En: “Wat moeten we met die versieringen? Mogen dit soort panden versierd blijven met beelden die een zwart verleden symboliseren?” Maar de gesprekken gaan verder. Deelnemers vertellen dat er nog steeds onderscheid gemaakt wordt tussen de verschillende gemeenschappen, dat er een hiërarchie is die de gemeenschappen zelf in stand houden. De “Westerling” gaat nog steeds uit van suprematie.

Vrouwen van 65-75 jaar vertellen dat ze vroeger hebben geleerd zich te schamen voor het verleden, zich te schamen voor het zwart zijn. Onder Surinamers werd gezegd: “Ik kom niet van slaven af, dat was bij ons niet”. Of: “Ik ben misschien wel zwart, maar mijn familie is veel lichter”. Het ‘opkleuren’ door te trouwen met iemand die lichter is, was vroeger belangrijk. Jarenlang werd er op gehamerd dat je als zwarte minderwaardig was, zo raakte je je eigen identiteit kwijt. En het vervelende is: veel zwarte mensen gedragen zich nog steeds zo. Een deelnemer vertelt hoe in een hotel een zwarte baliemedewerker voorrang gaf aan een witte klant. Ze sprak de medewerker hierop aan, waardoor hij zich ervan bewust werd dat hij haar onterecht – vanwege kleur – had behandeld.
Een vader van een andere deelnemer zei op 1 juli altijd: “Vandaag vieren we de vrijheid, maar morgen voelen we weer de striemen”, waarmee hij bedoelde dat er nog steeds discriminatie en uitsluiting is. Een vrouw vertelt dat ze een Engelse achternaam heeft, wat veel voordelen heeft: “Mensen herkennen die naam niet als Surinaams en denken dus niet meteen aan een zwarte.”

We zijn er nog niet, maar laten we proberen deze manieren van denken te doorbreken, concludeert iedereen aan het eind van de boottocht. Laten we afscheid nemen van negatieve associaties met zwart, zoals ‘zwarte bladzijdes’. Laten we trots zijn op onszelf. Helden als Boni en Jolie Keur waren geen rebellen, maar verzetsstrijders. Tot slaafgemaakten waren juist hele sterke mensen, zij hebben het allemaal overleefd.

Deze dialoog was op maandag 23 en woensdag 25 september 2024 aan de Amsterdamse grachten.
Bedankt aan alle deelnemers die een bijdrage hebben geleverd aan deze dialoog.
Wij bedanken Emilio Kertokarijo voor de inspirerende inleiding.
Dialoogcoördinator: Cynthia Grootfaam
Gespreksleiders: Sandra Felter, Aly Cnossen, Thera van der Vooren, Tirzah Baank, Alma
van Leeuwen en Paul van der Plas.
Dankzij jullie deelname was dit een boeiend en leerzaam gesprek!

Dinsdagavond 17 september organiseerden Dialoog in Actie, Breed Interreligieus Overleg Oost en de Muiderkerk een Vredesdialoog in het kader van de PAX Vredesweek 2024. Wij hadden twee sprekers: Martijntje Smits, filosoof, en Aissa Zanzen, islamkenner. Beiden hielden een inleiding, die uitmondde in een vraag voor een korte dialoog. Aan het eind van het programma was er gelegenheid voor vragen stellen en een gesprek met de beide sprekers.

Martijntje Smits belicht vraagstukken van oorlog en vrede vanuit drie perspectieven: het pacifistische, het moralistische en het strategisch empathische perspectief. Ze ging kort in op het pacifisme. Het meest dominante perspectief is die waar de krant vol van staat: vanuit het moreel denken,  waarin posities worden ingenomen over goed en slecht, vijandsbeelden worden gecreëerd, de vijand de verpersoonlijking van het kwade is, waarin het gaat om vechten en winnen, wie wint. Daar tegenover stelt zij het strategisch-empathische perspectief: oorlog is geen voetbalwedstrijd, oorlog gaat gepaard met grote risico’s voor de mensen en de wereld. Het gaat niet om ‘wie wint’, maar ‘hoe bereiken we vrede’ en hoe bereiken we veiligheidsstructuren na de oorlog. 

Aissa Zanzen sprak over vrede vanuit het islamitische perspectief. Vrede is een fundamenteel concept in de islam. Het woord ‘islam’ zelf is afgeleid van de wortel ‘salam’, wat vrede betekent. Aissa lichtte toe vanuit welke verzen in de Koran ‘vrede’ wordt omschreven en diep geworteld is in rechtvaardigheid, compassie en respect voor de mensheid. Hij maakte de brug naar denkers als Habermas en Nelson Mandela, die benadrukken dat een vreedzame samenleving gebouwd moet worden op een machtsvrije dialoog. Nelson Mandela: ‘Een van onze sterkste wapens is de dialoog’.

Ongeveer 70 mensen waren aanwezig in de Muiderkerk voor deze dialoogavond, deelnemers waren van heel diverse achtergrond. Hoewel de tijd voor de dialooggesprekken kort was, waren er goede gesprekken en kwamen er mooie contacten tot stand. Voor iedereen, ook voor ons, was dit een bijzondere avond. Wij hebben allemaal een rol in het bevorderen van een op vrede gerichte dialoog, Dialoog in Actie draagt graag een klein steentje bij. Maar zoals Aissa zei: ‘Een berg bestaat uit veel kleine steentjes’.

Wij bedanken: Greteke de Vries van de Muiderkerk voor de gastvrijheid en samenwerking. Martijntje Smits en Aissa Zansen voor de inspirerende inleidingen. Gespreksleiders Aly Cnossen, Carla Peverelli, Guillaumine Nelom, Mar Oomen, Alma van Leeuwen en de hosts van de avond, Hans Zuiver en Gerda van ’t Hoff. Een speciale dank gaat uit naar Paul van der Plas, die zeer nauw betrokken was bij de voorbereidingen en de avond zou leiden, maar geveld werd door corona.

“Een berg bestaat uit veel kleine steentjes”

Sinds enkele jaren organiseren Benjamin Caton en Hannah van Gelderen op 16 augustus een bijeenkomst bij het Indië-Nederland Monument: de Dekoloniale Indonesië Nederland Herdenking. Dit jaar bood Dialoog in Actie aan om na afloop koffie en thee te schenken in de Willem de Zwijgerkerk om iedereen de gelegenheid te geven na de herdenking nog wat na te praten. Dat daar behoefte aan was, werd al snel duidelijk.

De herdenking had als doel ruimte te creëren voor dialoog, verbinding en heling. Ook tussen de verschillende generaties die elk hun eigen herinnering hebben aan de verhalen en gebeurtenissen. Na de mooie optredens van sprekers, artiesten en muzikanten, werd er gezamenlijk 2 minuten stilte gehouden en werden er kransen gelegd bij het monument.

Na de herdenking was er gelegenheid tot napraten in de nabijgelegen Willem de Zwijgerkerk. De opkomst was overweldigend, de kannen koffie en thee waren niet aan te slepen en de spekkoek was snel op. De sfeer was gemoedelijk en er bleek veel behoefte aan verdere gesprekken over dit beladen onderwerp.

Naar aanleiding hiervan organiseerde Dialoog in Actie in december 2024 ook een goed bezochte dialoog over de njai, de voormoeder van veel Indische families. Dit initiatief kwam voort uit de behoefte om het verleden te bespreken, vooral de onderwerpen die door het ‘Indisch zwijgen’ worden bedekt.

De herdenking en de dialogen laten zien dat er behoefte is aan erkenning van het koloniale verleden en de impact ervan op alle generaties. Het is belangrijk dat deze verhalen worden verteld en besproken om het zwijgen te doorbreken.

Wij bedanken de organisatoren van de herdenking Benjamin Caton en Hannah van Gelderen, de stichting Dekoloniaal Indonesië Nederland, de vrijwilligers van de Willem de Zwijgerkerk, de dialoogbegeleiders van Dialoog in Actie en iedereen die aanwezig was bij deze mooie bijeenkomst met een prettig nagesprek.

Tijdens deze warme zomeravond op 26 juni waren we in de OBA op het Roelof Hartplein om de afschaffing van de Nederlandse slavernij te herdenken en te vieren. De dialoog, met als thema “koloniaal verleden, een gedeeld verleden of niet?”, ging over identiteit, autonomie en vrijheid. We onderzochten welke verantwoordelijkheid we hebben tegenover ons verleden. Wat dragen we mee van het verleden en wat we willen behouden of loslaten?

De avond begon met een inleiding over het slavernijverleden. 21 ballonnen symboliseerden de 21 kanonschoten die bij de afschaffing werden afgevuurd. De ballonnen werden doorgeprikt om de pijn van het verleden te doorbreken. We zongen gezamenlijk ‘Faya Siton‘, een kinderliedje met een verdrietige ondertoon over de straf van tot slaaf gemaakte kinderen.

Iwan, de kok, serveerde een heerlijke Heri Heri maaltijd. Na het eten genoten we van Surinaamse drankjes en proefden we van bitterhout (Kwasi Bita), dat de bittere smaak van die tijd vertegenwoordigt. Kokosolie symboliseerde troost en het verzachten van elkaars pijn. Ook proefden we van Bojo, zoete koek die verzoening en de viering van vrijheid symboliseert.

Beertje en haar vader vertelden over hun zoektocht naar het koloniale verleden van hun voorvader Maurits Savornin Lohman, die van 1889 tot 1891 gouverneur was van Suriname. Beertje was geïnspireerd door de podcast ‘De plantage van mijn voorouders’ en begon zo haar zoektocht. Haar vraag aan de deelnemers was of zij ooit ook onderzoek hadden gedaan naar hun achtergrond.

Door ervaringen te delen, begrijpen we elkaar en het verleden beter

De dialoog eindigde met reflecties van de deelnemers. Belangrijk was om vanuit kwetsbaarheid je verhaal te vertellen, waardoor grenzen openbreken en mensen minder op hun hoede hoeven te zijn. Door ervaringen te delen, begrijpen we elkaar en het verleden beter. Verhalen worden doorgegeven om van te leren. Door te luisteren, vragen te stellen met interesse en empathie, kunnen we ruimte geven aan pijn, woede en verdriet. Liefst herdenken en vieren we Keti Koti het hele jaar door, en niet alleen in de maanden juni en juli.

Deze dialoog is voorbereid door dialoogcoördinatoren Cynthia Grootfaam en Hans Zuiver, algemeen coördinator Mar Oomen en host Sandra Felter. De dialoogtafels zijn begeleid door gespreksleiders Paul van der Plas, Carla Peverelli, Aly Cnossen, Gerda van ‘t Hoff, Roelof Langman en Guillaumine Nelom. Ook dank aan de medewerkers van de OBA Roelof Hartplein en iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan deze avond. Dankzij jullie deelname is dit een boeiende en leerzame dialoog geworden.