Dialoog in Actie besteedt in 2024 opnieuw aandacht aan ons slavernijverleden en de impact daarvan tot op het heden. We willen gesprekken tot stand brengen en verbondenheid creëren door daarbij steeds uit te gaan van het feit dat het ons gezamenlijke verleden is.

Dialoog in Actie nodigt Amsterdammers in Zuid om over de pijn van de families van tot slaafgemaakten en de doorwerkingen van ons slavernijverleden in het heden in gesprek te gaan. En daarbij steeds een link leggen tussen het verleden, het heden en een toekomst zonder racisme in een samenleving met wederzijds respect en vertrouwen waarin plek is voor gezamenlijke verwerking van het slavernijverleden en heling.

We starten onze dialoogactiviteiten in de Keti-Koti maand juni:

1. Keti Koti Dialoogtafel (juni)
2. Tori Neti met Anansiverhalen
3. Twee boottocht langs slavernijsporen aan de grachtengordel
4. Tentoonstelling en dialoog Onze Koloniale Erfenis
5. Stamboom-dialoog

Keti Koti dialoogtafel

Een gevarieerd programma waar we op gepaste wijze de Keti Koti maand openen in Amsterdam Zuid

We prikken 21 rood, gele, groene, blauwe en witte ballonnen door om met lawaai de pijn uit het verleden weg te jagen. Het doorprikken van de ballon staan symbool voor de 21 kanonslagen die zijn afgevuurd ter gelegenheid van de afschaffing van de slavernij.

Met deze Keti Koti dialoogtafel staan we stil bij het Nederlandse slavernijverleden. We verrichten diverse symbolische handelingen om het verleden een plek te geven en ons te richten op de toekomst. We herdenken én vieren de bevrijding. We eten en praten vrolijk en rustig waarbij er ruimte voor ieders persoonlijke inbreng.

Aan de dialoogtafels zullen we het hebben over het slavernijverleden in familiegeschiedenissen. Over vrijheid en wat dat voor eenieder betekent. Over de discussie die is ontstaan over het wel of niet maken van excuses over het slavernijverleden door verschillende prominenten en steden.

Het draaiboek van de dialoogtafel kent onder meer:

• Een plengoffer. Wat is een plengoffer: dit ritueel betrekt en bedankt de scheppende God, moeder aarde, voorouders en alle spirituele wezens;
• Korte voordrachten om het verleden te gedenken en de vrijheid te vieren;
• Insmeren van onze handen met olie ter herinnering aan de brandwonden van onze voorouders;
• Bijzondere liederen en gedichten; (faya sitong no brong mi so/, Alonki kon dansi/, Perun, perun, mi patron/ komisi da botri)
• Kwasi Bita en iets zoets om de bittere smaak te verdrijven.
• Muzikale afsluiting: staddeel Zuid staat stil bij, maar viert ook de afschaffing van het slavernijverleden.

Tori Neti met Anansi verhalen

Een verhalenverteller vertelt Anansi verhalen met verschillende thema’s. Anansi-tori (Anansi verhalen) zijn orale mythologische vertellingen over een spin in de jungle wiens avonturen symbool kwamen te staan voor de ethiek en verlichting van de harde werkelijkheid van het slavernij bestaan.

Na de verhalen gaan de deelnemers aan vier tafels met elkaar in dialoog. Heb je eigen herinneringen aan dit verhaal? Wat doet dit verhaal met jou? Speelt het thema van dit verhaal in jouw leven een rol? Zoals altijd sluiten we de rondes kort gezamenlijk af en krijgt iedereen ook het belangrijkste van de andere dialoogtafels te horen.

Twee boottochten langs slavernijsporen aan de grachtengordel

De boottochten laten ons zien hoe sporen van ons slavernijverleden terug te vinden zijn Amsterdam, zoals in panden aan de grachtengordel zoals het huis van de burgemeester en het voormalige bankgebouw van Mees & Hope. We stappen op en uit in Amsterdam Zuid. Aan boord gaan we in groepjes in gesprek. Over ons slavernijverleden en hoe dat verleden letterlijk en figuurlijk in het heden zichtbaar is. Eén van deze twee boottochten organiseren we speciaal voor scholieren uit Amsterdam Zuid.

Tentoonstelling en dialoog Onze Koloniale Erfenis in het Wereldmuseum

In het Wereldmuseum is in 2022 een permanente tentoonstelling ingericht over het Koloniaal Verleden van Nederland: Onze Koloniale Erfenis. De tentoonstelling laat zien hoe kolonialisme de wereld van nu mede heeft gevormd, en hoe mensen het kolonialisme doorstonden. De tentoonstelling laat meer zien dan het ‘bekende’. Onder leiding van een museumdocent bezoeken deelnemers uit Amsterdam Zuid deze tentoonstelling.

Daarna gaan we aan meerdere dialoogtafels in gesprek over de thema’s die in de tentoonstelling aan de orde komen en wat deze bij ons oproepen. Het zal gaan over veerkracht, creativiteit en verzet. En hoe de tentoonstelling ons inspireert bij te dragen aan een meer gelijkwaardige en rechtvaardige samenleving.

Dialoog Stamboom van herkomst familienamen in het Stadsarchief

Guillaumine Nelom en Maureen Nelom vertellen over onderzoek naar herkomst van familienamen. Hun familienaam Nelom is de omkering van Molen. Veel Surinaamse familienamen hebben een Nederlandse oorsprong. Zij zijn gelinkt aan de namen van de plantagehouders (omkeringen of verbasteringen) of aan de namen van plaatsen waar de plantages zijn geweest.

Surinaamse familieleden weten daarom niet exact hoe zij met bepaalde familieleden verwant zijn. Terwijl het wel belangrijk is te weten waar je vandaan komt, ook voor de volgende generaties waarin het trauma doorwerkt.

Na de inleiding gaan de deelnemers in gesprek over de oorsprong en herkomst van familienamen en hun eigen familienaam:

• Over de relatie van de familienaam tot identiteit.
• Over bewustwording of (nog) geen bewustwording ervan en andere vragen.
• We gaan in op de relatie van Surinamers met Nederlanders en gaan in gesprek over wat ons bindt.

Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief van Dialoog in Actie met daarin de laatste data en locaties

Dialogen zijn een goede manier om problemen bespreekbaar te maken en sociale spanningen te verminderen. Mensen krijgen begrip voor elkaars situatie, religie en levensovertuiging, omdat ze zich inleven en verplaatsen in elkaars situatie, in elkaars verhaal.

Dialogen verbinden

Dialoog in Actie wil niet werkloos toekijken hoe mensen en organisaties zich van elkaar verwijderen. Met onze dialogen willen we mensen met elkaar verbinden, discriminatie tegengaan, inclusie en emancipatie bevorderen. We nodigen deelnemers uit verhalen te delen bijvoorbeeld over de koloniale geschiedenis waardoor bewustwording kan plaatsvinden dat het gaat om onze gedeelde geschiedenis. Onze dialogen bieden aan diverse organisaties een kans om te laten zien hoe zij werken aan verbinding in de buurt. Daarnaast blijken de bijeenkomsten een goed instrument om te signaleren als mensen in de knel dreigen te komen.

Samenwerken 

Dialoog in Actie organiseert met subsidie van Stadsdeel Zuid in 2024 acht dialogen en drie wandeldialogen. In 2023 deden we dit in samenwerking met Combiwel Buurtwerk, Cordaan, Alzheimer Trefpunt, de groepen van de Buurman/Amstelhuis, het ROC Top en Buurtgezinnen. De dialogen vonden plaats op voor de buurt toegankelijke locaties: de Oranjekerk, Huis van de Wijk Lydia, Huis van de Wijk de Pijp en Huis van de Wijk Lekstraat. En op bijzondere plekken: een rondvaartboot, het Wereldmuseum en het Stadsarchief. Ook in 2024 zal Dialoog in Actie met deze en andere organisaties samenwerken.

Dialogen in Amsterdam Zuid

Acht dialogen in 2024. Altijd met een inleidend persoonlijk verhaal, met meerdere dialoogtafels en een plenaire terugkoppeling.

Trots op mijn moedige keuze als vrouw

Latifa van Blije Buren en Stichting Thuis vertelt ons over haar moedige keuze. Hier kan ze met recht trots op zijn! Na deze inleiding gaan we verder aan dialoogtafels in gesprek over onder meer de volgende vragen: Op welke keuze in mijn verleden ben ik trots? Wat was moedig aan die keuze? Op wiens schouders sta ik als vrouw? Welke vrouw was mijn voorbeeld? En wie hoop ik weer te inspireren?

Dialoog over inclusie en discriminatie

Een boottocht voor jongeren met als onderwerp Sporen van ons koloniaal verleden aan de Amsterdamse grachten. Over doorwerking van dit verleden in het leven van de jongeren. Over bewuste én onbewuste en discriminatie.

Dialoog tegen polarisatie

In een samenleving waarin polarisatie aan terrein wint, willen we buurtbewoners een plek bieden om hierover in gesprek te blijven. De reeks van drie dialogen in 2023 krijgt een update-dialoog in 2024.

Dialoog over vertrouwen in onze overheid

Burgers raken steeds meer het vertrouwen kwijt in ‘de’ overheid. Een gesprek over hoe we zelf naar ‘onze’ overheid kijken en wat er nodig is om dit vertrouwen weer terug te vinden.

Dialoog over vluchtelingen

Er wordt veel gesproken over migratie en vluchtelingen. Hoe gaan we zelf om met de vluchtelingen die naar onze stad zijn gekomen. Een gesprek met buurtbewoners waarbij we vluchtelingen aan onze dialoogtafels uitnodigen.

Een dialoog in de Week tegen Eenzaamheid

Met een inleider met een persoonlijk verhaal en deelnemers die in dialoog verbinding maken en tegelijk eenzaamheid (op z’n minst deze dialoogavond) het hoofd bieden.

Dialoog over je veilig voelen

Veiligheid beslaat vele gebieden. Wat versta jij onder veiligheid? Voel jij je veilig en wat heb jij nodig om je veilig te voelen, om onbezorgd te kunnen zijn wie je bent?

Dialoog Herdenken en Jij

We beginnen met een inleiding van Benjamin Caton, initiator van de jaarlijkse dekoloniale Indonesië Nederland herdenking. Daarna gaan we in gesprek over zijn verhaal en over de betekenis van herdenken voor jou. Wie herdenk jij en wanneer en hoe doe je dat?

Bovendien organiseren we (als onderdeel van de Goede Gesprekken in Amsterdam Zuid) drie wandeldialogen in het Amsterdamse Bos rondom thema’s uit het dagelijks leven. 

Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief van Dialoog in Actie met daarin de laatste data en locaties

Met een groep wandelen in de natuur, nieuwe mensen ontmoeten en met elkaar in gesprek gaan over jouw leven. Dat doen we in de Wandeldialogen. Tijdens deze wandelingen deel je ervaringen, inspireer je elkaar, bespreek je je dromen en bedenk hoe je die een stapje dichterbij kunt brengen. Een getrainde gespreksbegeleider begeleidt het proces. Tijdens een wandeldialoog loop je ongeveer 4,5 km door een groene omgeving. Deelname is gratis.

Vanaf april wandelen we tot aan de zomer iedere tweede zaterdag van de maand in het Amsterdamse Bos. Van 10:00 tot 12:30 uur. Verzamelen om kwart voor tien. Wandel je mee? Download hier de flyer.

Zaterdagochtend 13 april ♣ Wandeldialoog Erbij horen

Wat geeft je plezier en voldoening? Wat is voor jou belangrijk, en waar hoor je graag bij? Met wie voel je je echt verbonden? Met familie en vrienden, je buren, je collega’s of de mensen met wie je een hobby deelt? Wil je er altijd bij horen of houd je soms liever afstand? Hoe zie je jouw positie in de maatschappij? In deze wandeldialoog gaan we in gesprek over jouw ervaringen en wensen.

Zaterdagochtend 11 mei ♣ Wandeldialoog Invloed hebben

Wat je zegt en wat je doet heeft een effect op je omgeving. Ben je je bewust van de invloed die je hebt? Op andere mensen? Thuis? In je wijk? Op het werk? Waarop wil je meer invloed hebben? Waar kun jij het verschil maken? In deze wandeldialoog gaan we in gesprek over jouw wensen en toekomstplannen.

Zaterdagochtend 15 juni ♣ Wandeldialoog Actief bijdragen

Wat kan ik doen? Doe ik wel genoeg? Vraag jij je ook wel eens af wat je (nog meer) kan doen voor de maatschappij? Wat jouw bijdrage is aan de wereld? Kom van anderen leren, laat je inspireren en (opnieuw) motiveren. Met elke bijdrage, hoe klein ook, maak je impact! In deze wandeldialoog gaan we elkaar vragen stellen, kennis delen en helpen om doelgericht in actie te komen.

Programma

09:45 uur: verzamelen bij de startlocatie
10:00 uur: welkom en introductie op het thema
10:15 uur: met elkaar in gesprek
11:45 uur: inzichten met elkaar delen en afronden
12:00 uur: napraten met koffie en thee

Startpunt

De wandelroute is ongeveer 4,5 km over verharde paden. Iedereen is welkom. Start is in de buurt van de hoofdingang van het Amsterdamse Bos. Wel even aanmelden van tevoren zodat we je kunnen mailen waar we precies starten en kunnen laten weten wanneer de wandeldialoog (bijvoorbeeld bij slecht weer) niet doorgaat. Deelname is gratis.

Team wandeldialogen

Aly Cnossen, Ariëlle Brouwer, Bahar Kaya, Carla Peverelli, Maureen Mansro en Paul van der Plas vormen samen het team dat de wandeldialogen van Dialoog in Actie organiseert en begeleidt.

Voor de opzet van de DiA wandeldialogen is Utrecht in Dialoog een inspiratiebron geweest. Met hen én met Haarlem in Dialoog wordt contact onderhouden om blijvend kennis en ervaringen te delen.

Wandeldialogen op aanvraag

Werk je bij een gemeente, stadsdeel of in zorg&welzijn?  Heb je een eigen locatie, doelgroep en thema dat je met een Wandeldialoog wil laten begeleiden? Neem dan contact op Ariëlle Brouwer (coördinator Wandeldialogen). 

Wandeldialogen zijn bij uitstek geschikt voor levensthema’s die iedereen raken, zoals gezondheid, geluk, veerkracht en zingeving. Persoonlijke thema’s die mensen verbinden. De Wandeldialoog is opgebouwd volgens de fases van de Waarderende dialoog.

Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief van Dialoog in Actie

Dialoog na bezoek tentoonstelling ‘Onze koloniale erfenis’ in het Wereldmuseum, Amsterdam

“a no sabi kong trong wang sabi”

“de onwetende wordt wetende”

Door op zoek te gaan naar de geschiedenis word je met de dag wijzer. Door samen te praten over die geschiedenis bouw je kennis op over je verleden. Hierdoor sta je als mens sterker in je schoenen. Zoals een tachtigjarige dame tijdens de dialoog op 11 oktober in het Wereldmuseum zei: “de onwetende wordt wetende” – “a no sabi kong trong wang sabi”.

Met een groep nieuwsgierige mensen gingen we die middag in het Wereldmuseum op zoek naar ons gedeeld verleden. Bevlogen gidsen namen ons stap voor stap mee terug naar het koloniale verleden. 

De tentoonstelling laat zien hoe kolonialisme de wereld van nu mede heeft gevormd, en hoe mensen kolonialisme doorstonden. We zagen hoe mensen probeerden hun eigen levens te creëren, hoe ze in opstand kwamen en in de meest zware tijden de baas probeerden te blijven over hun eigen leven.

Hoe is dat vandaag de dag?, vroegen we ons af tijdens de dialoog na het bezoek aan de tentoonstelling. Hoe houden wij ons staande in een maatschappij die volgens deelnemers ook vooral door de beeldvorming van de media wordt gevormd. Wat kunnen wij zelf doen om samen een mooiere toekomst te creëren? Een van de antwoorden was bijna een cliché, en daarom juist zo waar: gewoon, lief zijn voor elkaar. Laten we elkaar opzoeken en vanuit het hart verbinding maken met elkaar. Met elkaar praten, helpt daarbij, ervoeren we weer die middag tijdens de dialoog. Door de samen gecreëerde veiligheid ontstond er even een nieuwe familie met wie ieder onderwerp bespreekbaar leek. 

Deze dialoog was op vrijdag 11 oktober 2024 in het Wereldmuseum in Amsterdam.
Bedankt aan alle deelnemers die een bijdrage hebben geleverd aan deze dialoog.
Wij bedanken [naam of namen van de inleiders] voor de inspirerende inleiding.
Dialoogcoördinator: Cynthia Grootfaam
Onze gespreksleiders:
En de host:
Dankzij jullie deelname was dit een boeiend en leerzaam gesprek!

Dialoog over stambomen en de herkomst van Surinaamse familienamen

“Honger naar kennis is groot.”

Geïmponeerd door de locatie kijken alle deelnemers hun ogen uit in het stadsarchief. Een locatie met een eeuwenoude historie is vandaag de plek waar we in gesprek gaan over het maken van je eigen stamboom. Allereerst bezoeken we met zijn allen de fototentoonstelling “Al die Amsterdamse mensen”.

Van tientallen fotografen hangen er foto’s die ze in de periode 1970 en 1990 in Amsterdam gemaakt hebben. Voor velen van ons is het een feest van herkenning: de foto’s van de eerste jaren van de Bijlmer, de Nieuwmarktrellen in het centrum of de wijduitlopende spijkerbroeken die toen zo populair waren. Met moeite begeven de mensen zich naar de plek waar stadsarchief-medewerker Harmen Snel een lezing geeft over hoe Surinaamse achternamen ontstaan zijn. Hij vertelt aan welke voorwaarden achternamen van vrijgelaten of vrijgekochte tot slaafgemaakten indertijd moesten voldoen. Geen naam mocht dezelfde zijn als een die al bestond. En doorgaans konden alleen mensen die een bepaalde familieband hadden, dezelfde achternaam aannemen. Snel legt uit hoe je in verschillende databases meer over iemands achtergronden kunt ontdekken.

Vervolgens doen Guillaumine en Maureen Nelom uit de doeken hoe zijzelf onderzoek hebben gedaan naar de roots van de familie Nelom. Ze leggen uit hoe je een stamboom samenstelt en hoe je van wat je gevonden hebt, een boek kunt maken. Hun belangrijkste tips: doe samen met iemand anders onderzoek en praat met zoveel mogelijk familieleden over wat zij nog weten. Stel desnoods een standaard vragenlijst op.

Al snel is duidelijk dat de middag veel te kort is. Te kort om alle vragen beantwoord te krijgen, te kort om met elkaar te praten over alles wat we allemaal al ontdekt hebben. Over hoeveel kracht, rust en inzichten dat ons heeft gegeven. En wat voor wonderlijke ervaringen dat heeft opgeleverd. De honger naar kennis over onze achtergronden is groot. Dialoogcoördinator Cynthia Grootfaam gaat dan ook plannen maken voor een vervolg.

Deze dialoog was op vrijdag 4 oktober 2024 in de Basel van het Stadsarchief Amsterdam
Bedankt aan alle deelnemers die een bijdrage hebben geleverd aan deze dialoog.
Wij bedanken [naam of namen van de inleiders] voor de inspirerende inleiding.
Dialoogcoördinator: Cynthia Grootfaam
Onze gespreksleiders:
En de host:

Dankzij jullie deelname was dit een boeiend en leerzaam gesprek!

Met Anansi de Spin in Dialoog

“Wie was Anansi de Spin in verschillende culturen?”

Trommelend op een Afrikaanse drum verleidde Egodubike spin Anansi uit de coulissen van de Oranjekerk te komen, het toneel op. Hij trommelde en trommelde, boven het geluid van de regen uit. En daar kwam ze, al wiegend en dansend, zingend en pratend, gekleed in zwarte gewaden en met een enorme grote spin op haar hoofd: Achi Chioma, alias Anansi de Spin.

Het werd een bijzondere avond, 27 september in de Oranjekerk, met het verhaal van Anansi de Spin door een andere bril bekeken. Wie ben ik, wie zijn wij?
Van wie is het Anansi verhaal? De tot slaafgemaakten die uit hun vertrouwde omgeving werden geroofd en zich moesten aanpassen aan een andere omgeving en mensen. Hoe hielden ze hun eigen cultuur of gewoontes in stand. Wie was Anansi de Spin in verschillende culturen? Kennen wij Anansi de Spin hier in Nederland?

Na het optreden van Achi Chioma en Egodubike voerden we over deze vragen aan drie tafels een mooie dialoog. Aan de ene tafel was Anansi een spin die in het oor van de tijger kroop om daar de plannen van de vijand te kunnen afluisteren. In die hoedanigheid werd hij zelfs vergeleken met de redimoussa, mensen die in de tijd van de slavernij gedwongen werden weggelopen slaven te verraden. En zo kwam het gesprek op hoe dat verraad het onderlinge wantrouwen gevoed heeft. En hoe je elkaars vertrouwen weer kunt terugwinnen. Aan een andere tafel ging het gesprek over de helden uit onze jeugd. Over het vertellen van verhalen, hoe belangrijk dat nog is, vooral offline, face to face.

Met zijn allen concludeerden we dat we nog altijd behoefte hebben aan een Anansi de Spin. Iemand die op zoek gaat naar oplossingen, iemand die er voor een ander is, naar een ander omkijkt, iemand die met zijn grapjes en ondeugendheden ons even weer duidelijk maakt wat eigenlijk écht belangrijk is in het leven.

Deze dialoog was op vrijdag 27 september 2024 in de Oranjekerk, Amsterdam
Bedankt aan alle deelnemers die een bijdrage hebben geleverd aan deze dialoog.
Wij bedanken [naam of namen van de inleiders] voor de inspirerende inleiding.
Dialoogcoördinator: Cynthia Grootfaam
Onze gespreksleiders:
En de host:

Dankzij jullie deelname was dit een boeiend en leerzaam gesprek!

“Laten we trots zijn op onszelf”

Door kennis te delen, begrijpen we elkaar en het verleden beter

Tijdens twee mooie middagen in september 2024 varen wij met een groep enthousiaste, nieuwsgierige en welbespraakte deelnemers door de Amsterdamse grachten. We proberen de koloniale sporen te ontdekken van ons koloniaal verleden. Op zeer boeiende wijze vertelt gids Emilio over de geschiedenis van de panden die we voorbij varen. Velen waren eigendom van families die suikerplantages in Suriname bezaten. Tussendoor neuriet Emilio het lied faja sitong no brong mi so. En vertelt wat het betekent. Hete steen brand mij niet, brand mij niet. Vol verbazing en soms vol ongeloof kijken de deelnemers naar het Amsterdam historisch erfgoed. Een gedeeld verleden of niet?

Onderweg gaan de gesprekken over identiteit, autonomie en vrijheid. Gespreksleiders en deelnemers praten over vragen als: “Wisten we dit allemaal? ” “Kregen we deze informatie op de basisschool?” En: “Wat moeten we met die versieringen? Mogen dit soort panden versierd blijven met beelden die een zwart verleden symboliseren?” Maar de gesprekken gaan verder. Deelnemers vertellen dat er nog steeds onderscheid gemaakt wordt tussen de verschillende gemeenschappen, dat er een hiërarchie is die de gemeenschappen zelf in stand houden. De “Westerling” gaat nog steeds uit van suprematie.

Vrouwen van 65-75 jaar vertellen dat ze vroeger hebben geleerd zich te schamen voor het verleden, zich te schamen voor het zwart zijn. Onder Surinamers werd gezegd: “Ik kom niet van slaven af, dat was bij ons niet”. Of: “Ik ben misschien wel zwart, maar mijn familie is veel lichter”. Het ‘opkleuren’ door te trouwen met iemand die lichter is, was vroeger belangrijk. Jarenlang werd er op gehamerd dat je als zwarte minderwaardig was, zo raakte je je eigen identiteit kwijt. En het vervelende is: veel zwarte mensen gedragen zich nog steeds zo. Een deelnemer vertelt hoe in een hotel een zwarte baliemedewerker voorrang gaf aan een witte klant. Ze sprak de medewerker hierop aan, waardoor hij zich ervan bewust werd dat hij haar onterecht – vanwege kleur – had behandeld.
Een vader van een andere deelnemer zei op 1 juli altijd: “Vandaag vieren we de vrijheid, maar morgen voelen we weer de striemen”, waarmee hij bedoelde dat er nog steeds discriminatie en uitsluiting is. Een vrouw vertelt dat ze een Engelse achternaam heeft, wat veel voordelen heeft: “Mensen herkennen die naam niet als Surinaams en denken dus niet meteen aan een zwarte.”

We zijn er nog niet, maar laten we proberen deze manieren van denken te doorbreken, concludeert iedereen aan het eind van de boottocht. Laten we afscheid nemen van negatieve associaties met zwart, zoals ‘zwarte bladzijdes’. Laten we trots zijn op onszelf. Helden als Boni en Jolie Keur waren geen rebellen, maar verzetsstrijders. Tot slaafgemaakten waren juist hele sterke mensen, zij hebben het allemaal overleefd.

Deze dialoog was op maandag 23 en woensdag 25 september 2024 aan de Amsterdamse grachten.
Bedankt aan alle deelnemers die een bijdrage hebben geleverd aan deze dialoog.
Wij bedanken [naam of namen van de inleiders] voor de inspirerende inleiding.
Dialoogcoördinator: Cynthia Grootfaam
Onze gespreksleiders:
En de host:
Dankzij jullie deelname was dit een boeiend en leerzaam gesprek!

Dinsdagavond 17 september organiseerden Dialoog in Actie, Breed Interreligieus Overleg Oost en de Muiderkerk een Vredesdialoog in het kader van de PAX Vredesweek 2024. Wij hadden twee sprekers: Martijntje Smits, filosoof, en Aissa Zanzen, islamkenner. Beiden hielden een inleiding, die uitmondde in een vraag voor een korte dialoog. Aan het eind van het programma was er gelegenheid voor vragen stellen en een gesprek met de beide sprekers.

Martijntje Smits belicht vraagstukken van oorlog en vrede vanuit drie perspectieven: het pacifistische, het moralistische en het strategisch empathische perspectief. Ze ging kort in op het pacifisme. Het meest dominante perspectief is die waar de krant vol van staat: vanuit het moreel denken,  waarin posities worden ingenomen over goed en slecht, vijandsbeelden worden gecreëerd, de vijand de verpersoonlijking van het kwade is, waarin het gaat om vechten en winnen, wie wint. Daar tegenover stelt zij het strategisch-empathische perspectief: oorlog is geen voetbalwedstrijd, oorlog gaat gepaard met grote risico’s voor de mensen en de wereld. Het gaat niet om ‘wie wint’, maar ‘hoe bereiken we vrede’ en hoe bereiken we veiligheidsstructuren na de oorlog. 

Aissa Zanzen sprak over vrede vanuit het islamitische perspectief. Vrede is een fundamenteel concept in de islam. Het woord ‘islam’ zelf is afgeleid van de wortel ‘salam’, wat vrede betekent. Aissa lichtte toe vanuit welke verzen in de Koran ‘vrede’ wordt omschreven en diep geworteld is in rechtvaardigheid, compassie en respect voor de mensheid. Hij maakte de brug naar denkers als Habermas en Nelson Mandela, die benadrukken dat een vreedzame samenleving gebouwd moet worden op een machtsvrije dialoog. Nelson Mandela: ‘Een van onze sterkste wapens is de dialoog’.

Ongeveer 70 mensen waren aanwezig in de Muiderkerk voor deze dialoogavond, deelnemers waren van heel diverse achtergrond. Hoewel de tijd voor de dialooggesprekken kort was, waren er goede gesprekken en kwamen er mooie contacten tot stand. Voor iedereen, ook voor ons, was dit een bijzondere avond. Wij hebben allemaal een rol in het bevorderen van een op vrede gerichte dialoog, Dialoog in Actie draagt graag een klein steentje bij. Maar zoals Aissa zei: ‘Een berg bestaat uit veel kleine steentjes’.

Wij bedanken: Greteke de Vries van de Muiderkerk voor de gastvrijheid en samenwerking. Martijntje Smits en Aissa Zansen voor de inspirerende inleidingen. Gespreksleiders Aly Cnossen, Carla Peverelli, Guillaumine Nelom, Mar Oomen, Alma van Leeuwen en de hosts van de avond, Hans Zuiver en Gerda van ’t Hoff. Een speciale dank gaat uit naar Paul van der Plas, die zeer nauw betrokken was bij de voorbereidingen en de avond zou leiden, maar geveld werd door corona.

“Een berg bestaat uit veel kleine steentjes”

Tijdens deze warme zomeravond op 26 juni waren we in de OBA op het Roelof Hartplein om de afschaffing van de Nederlandse slavernij te herdenken en te vieren. De dialoog, met als thema “koloniaal verleden, een gedeeld verleden of niet?”, ging over identiteit, autonomie en vrijheid. We onderzochten welke verantwoordelijkheid we hebben tegenover ons verleden. Wat dragen we mee van het verleden en wat we willen behouden of loslaten?

De avond begon met een inleiding over het slavernijverleden. 21 ballonnen symboliseerden de 21 kanonschoten die bij de afschaffing werden afgevuurd. De ballonnen werden doorgeprikt om de pijn van het verleden te doorbreken. We zongen gezamenlijk ‘Faya Siton‘, een kinderliedje met een verdrietige ondertoon over de straf van tot slaaf gemaakte kinderen.

Iwan, de kok, serveerde een heerlijke Heri Heri maaltijd. Na het eten genoten we van Surinaamse drankjes en proefden we van bitterhout (Kwasi Bita), dat de bittere smaak van die tijd vertegenwoordigt. Kokosolie symboliseerde troost en het verzachten van elkaars pijn. Ook proefden we van Bojo, zoete koek die verzoening en de viering van vrijheid symboliseert.

Beertje en haar vader vertelden over hun zoektocht naar het koloniale verleden van hun voorvader Maurits Savornin Lohman, die van 1889 tot 1891 gouverneur was van Suriname. Beertje was geïnspireerd door de podcast ‘De plantage van mijn voorouders’ en begon zo haar zoektocht. Haar vraag aan de deelnemers was of zij ooit ook onderzoek hadden gedaan naar hun achtergrond.

Door ervaringen te delen, begrijpen we elkaar en het verleden beter

De dialoog eindigde met reflecties van de deelnemers. Belangrijk was om vanuit kwetsbaarheid je verhaal te vertellen, waardoor grenzen openbreken en mensen minder op hun hoede hoeven te zijn. Door ervaringen te delen, begrijpen we elkaar en het verleden beter. Verhalen worden doorgegeven om van te leren. Door te luisteren, vragen te stellen met interesse en empathie, kunnen we ruimte geven aan pijn, woede en verdriet. Liefst herdenken en vieren we Keti Koti het hele jaar door, en niet alleen in de maanden juni en juli.

Deze dialoog is voorbereid door dialoogcoördinatoren Cynthia Grootfaam en Hans Zuiver, algemeen coördinator Mar Oomen en host Sandra Felter. De dialoogtafels zijn begeleid door gespreksleiders Paul van der Plas, Carla Peverelli, Aly Cnossen, Gerda van ‘t Hoff, Roelof Langman en Guillaumine Nelom. Ook dank aan de medewerkers van de OBA Roelof Hartplein en iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan deze avond. Dankzij jullie deelname is dit een boeiende en leerzame dialoog geworden.

Ontrafelen van taboes

Zondagmiddag 19 mei van 15:30 tot 18:00 uur in het Plein Theater. Na 18:00 uur is er in het Eetlokaal van het Plein Theater de kans om te genieten van de Marokkaanse keuken

Op 19 mei organiseerden we in het Plein Theater een PleinTafel gewijd aan het bespreken en ontrafelen van taboes. We begonnen met een work in progress presentatie door Amina Meliani. Amina Meliani schrijft en werkt momenteel aan een solo voorstelling ‘Houria’ (‘Vrijheid’ in het Arabisch). Met fragmenten uit dit werkproces gaf ze een persoonlijk en krachtig inkijkje in haar voorstelling-in-wording.

De voorstelling gaat over een tussenwereld, een zoektocht waarin zij zichzelf kan zijn en waar ze in gesprek gaat met haar overleden vader. Amina vertelt over wat nooit is besproken. Met regie van Berith Danse, techniek van Esther Love en Frank Oorthuys, Muziek van Aya Bini en decorbeeld van Laila Meliani.

De presentatie gaf ons inspiratie voor een dialoog over de rol van taboes, gehost door Dialoog in Actie. Deelnemers werden uitgenodigd om hun persoonlijke ervaringen te delen en inzichten te bieden in hœ taboes hun leven hebben beïnvlœd. Door middel van open dialoog werd ernaar gestreefd om begrip te bevorderen en te zoeken naar wat ons verbindt.

Na de dialoogtafel was er de kans om te genieten van de Marokkaanse keuken, gekookt door Peggy Burke.

Het was een mooie en inspirerende zondagmiddag!

<aldus de terugblik op de website van het Plein Theater>